Sąd Polubowny

Rozstrzyganie sporów pomiędzy przedsiębiorcami i osobami fizycznymi, Państwo powierza sądom które wydają wyroki  „w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej” i zapewnia egzekucję tych wyroków wypadku gdy zobowiązany nie chce dobrowolnie spełnić nałożonego nań w wyroku obowiązku.

Postępowania sądowe przed sądami powszechnymi (państwowymi) są czasochłonne a sąd jest związany wieloma przepisami formalnymi takimi jak zakaz przedstawiania wniosków dowodowych po upływie określonego czasu( prekluzja dowodowa), która powoduje, że wyroki wydawane są na podstawie przedstawionych dowodów a nie zawsze na podstawie prawdziwego stanu rzeczy.

Istnieje jednak alternatywa dla procesu cywilnego prowadzonego przed sądami powszechnymi i jest nią możliwość oddana sporu lub stosunku prawnego z którego spor wyniknął lub mógł wyniknąć pod rozstrzygnięcie sądu polubownego – możliwość taką przewiduje kodeks postępowania cywilnego ta sama ustawa która normuje całe postępowanie cywilne przed sądami powszechnymi. Aby skorzystać z tej możliwości strony umowy muszą wczesnej postanowić, że poddadzą spór który wyniknie w przyszłości (na przykład na skutek niezapłacenia rat, czynszu, złego wykonania przedmiotu umowy) osądowi sądu polubownego.

Postępowanie przed sądem polubownym jest szybsze i tańsze, strony same wybierają arbitrów (sędziów), postępowanie jest odformalizowane a strony muszą być traktowane równorzędne co wynika z treści art. 1183 kpc. Wyrok takiego sądu lub ugoda przed nim zawarta ma moc prawną z wyrokiem i ugodą zawartą w sądzie powszechnym po uznaniu ich wykonania przez Sąd Rejonowy. Innymi słowy po nadaniu przez sąd powszechny klauzuli wykonalności wyrokowi sądu polubownego można złożyć wniosek do komornika o egzekucję.

W postępowaniu przed sądem polubownym istnieje możliwość odwołania a środek odwoławczy nazywa się skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego.